سخنرانی پاپ لئوی چهاردهم در جمع سفرای خارجی مقیم مقر مقدس

عالی‌جنابان،
حضرات سفرا،

بانوان و آقایان گرامی،

سلام و صلح بر شما باد!

از جناب آقای جورج پولیدس، سفیر جمهوری قبرس و رئیس هیئت دیپلماتیک(شیخ السفرا) ، برای خوشامدگویی گرمشان به نمایندگی از شما و همچنین برای تلاش‌های خستگی‌ناپذیری که با انرژی، تعهد و مهربانی ویژه خود انجام داده‌اند، صمیمانه تشکر می‌کنم. این ویژگی‌ها باعث شده است که ایشان مورد احترام تمامی‌پیشینیان من، به‌ویژه مرحوم پاپ فرانسیس، قرار گیرند.

مایلم از پیام‌های پرمهر و تبریک‌های فراوان شما پس از انتخابم، و نیز پیام‌های تسلیتتان به مناسبت درگذشت پاپ فرانسیس، صمیمانه قدردانی کنم. برخی از این پیام‌ها حتی از سوی کشورهایی ارسال شد که با کرسی مقدس روابط دیپلماتیک ندارند، که این امر نشانه‌ای مهم از احترام متقابل و نشانی از تقویت روابط دوجانبه است.

در گفت‌وگوهای ما، امیدوارم همواره حس «یک خانواده بودن» را حفظ کنیم. در حقیقت، جامعه دیپلماتیک نماینده تمامی خانواده ملت‌هاست، خانواده‌ای که شادی‌ها و رنج‌های زندگی و ارزش‌های انسانی و معنوی را که به آن معنا و جهت می‌بخشند، با هم شریک است. دیپلماسی پاپی، جلوه‌ای از جامعیت (کاتولیک بودن) کلیساست. فعالیت دیپلماتیک کرسی مقدس بر اساس رسالت شبانی آن استوار است، نه به‌منظور کسب امتیازات، بلکه برای تقویت رسالت انجیل در خدمت به بشریت. کرسی مقدس با مقاومت در برابر هرگونه بی‌تفاوتی، وجدان‌ها را خطاب قرار می‌دهد، چنان‌که تلاش‌های خستگی‌ناپذیر پیشوای فقید ما گواه این موضوع است؛ کسی که همواره به فریاد فقرا، نیازمندان و به‌حاشیه‌رانده‌شدگان گوش سپرد و با چالش‌های معاصر، از حفاظت از خلقت گرفته تا هوش مصنوعی، مواجه شد.

حضور امروز شما، افزون بر آنکه نشانه‌ای آشکار از احترام کشورهای شما به کرسی مقدس است، برای من نعمتی بزرگ به شمار می‌رود. این حضور به من اجازه می‌دهد تا بار دیگر تمایل کلیسا – و تمایل شخصی خودم – را برای در آغوش گرفتن همه انسان‌ها و ملت‌های زمین، که تشنه حقیقت، عدالت و صلح هستند، ابراز کنم. زندگی شخصی من، که در آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی و اروپا جریان یافته، در اصل تلاشی برای فراتر رفتن از مرزها برای آشنایی با مردمان و فرهنگ‌های مختلف بوده است.

با تکیه بر کار مداوم و صبورانه دبیرخانه دولت، مایلم گفت‌وگو و تفاهم با شما و کشورهای شما را تقویت کنم؛ کشورهایی که برخی از آن‌ها را پیش‌تر، به‌ویژه در دوران خدمتم به‌عنوان سرپرست عمومی آگوستینی‌ها، توفیق زیارت و بازدید داشته‌ام. امیدوارم مشیت الهی فرصت‌های بیشتری را برای آشنایی نزدیک‌تر با کشورهای شما و تقویت ایمان برادران و خواهران مسیحی در سراسر جهان و همچنین ساختن پل‌هایی جدید با همه انسان‌های نیک‌نهاد فراهم آورد.

در این مسیر گفت‌وگو، مایلم سه واژه کلیدی را به یاد داشته باشیم که نمایانگر ستون‌های فعالیت رسالتی کلیسا و هدف دیپلماسی کرسی مقدس‌اند:

1. صلح

ما اغلب صلح را صرفاً نبود جنگ و درگیری می‌دانیم، گویی آرامشی موقت میان دو کشمکش است. اما از نگاه مسیحی – و دیگر سنت‌های دینی – صلح پیش از هر چیز، نعمتی الهی است. این نخستین هدیه مسیح به ماست: «صلح خود را به شما می‌دهم» (یوحنا 14:27). اما این هدیه، مسئولیت‌زا و پویاست. صلح از دل آغاز می‌شود، با دوری از غرور و کینه‌توزی، با دقت در کلمات، چرا که همان‌گونه که سلاح‌ها می‌توانند زخمی‌بزنند، کلمات نیز می‌توانند مجروح یا حتی نابود کنند.

در این زمینه، نقش ادیان و گفت‌وگوی بین‌دینی بسیار بنیادین است، البته مشروط بر آن‌که آزادی دینی در همه کشورها محترم شمرده شود، زیرا تجربه دینی بُعدی اساسی از وجود انسان است.

ما همگی باید با اراده‌ای واقعی وارد گفت‌وگو شویم و به جای تقابل، خواهان ارتباط باشیم. ازاین‌رو باید به دیپلماسی چندجانبه و نهادهای بین‌المللی که برای حل‌وفصل اختلافات ایجاد شده‌اند، جانی تازه بخشید. همچنین ضروری است که تولید ابزارهای ویرانگر متوقف شود؛ همان‌طور که پاپ فرانسیس در آخرین پیام Urbi et Orbi خود گفت: صلح بدون خلع سلاح واقعی ممکن نیست، و «نیاز هر ملت به دفاع از خود نباید به رقابت تسلیحاتی بینجامد.»

2. عدالت

برای ساختن صلح، باید عدالت را تحقق بخشید. همان‌گونه که اشاره کردم، نام خود را به یاد لئون سیزدهم انتخاب کردم، پاپی که نخستین سند مهم اجتماعی کلیسا، Rerum Novarum، را صادر کرد. در دنیای امروز، کرسی مقدس نمی‌تواند در برابر نابرابری‌های جهانی و شرایط ناعادلانه کاری نکند.

وظیفه رهبران دولت‌هاست که جامعه‌ای هماهنگ و صلح‌آمیز بسازند. این هدف از طریق حمایت از خانواده، یعنی اتحادی پایدار میان زن و مرد، قابل تحقق است، خانواده‌ای که به تعبیر پاپ لئون سیزدهم، «جامعه‌ای کوچک اما واقعی» است. همچنین احترام به کرامت هر انسان، از جنین تا سالمند، از بیمار تا بیکار، و چه شهروند و چه مهاجر، باید در مرکز توجه قرار گیرد.

من خود فرزند مهاجران و مهاجری هستم که مهاجرت را برگزیده‌ام. هرکدام از ما در برهه‌ای از زندگی می‌توانیم سالم یا بیمار، شاغل یا بیکار، در وطن یا در غربت باشیم، اما کرامت انسانی ما همواره باقی است: کرامت موجودی که خواسته و محبوب خداست.

3.حقیقت

صلح واقعی بدون حقیقت ممکن نیست. در جهانی که کلمات بار معنایی دوپهلو پیدا می‌کنند و فضای مجازی ادراک ما از واقعیت را دگرگون می‌سازد، ایجاد روابطی واقعی و صادقانه دشوار می‌شود.

کلیسا نمی‌تواند از گفتن حقیقت درباره انسان و جهان طفره رود، حتی اگر لازم باشد گاه به زبان تندی سخن گوید که در آغاز موجب سوءتفاهم شود. اما حقیقت را باید همواره با عشق بیان کرد. در نگاه مسیحی، حقیقت تنها مجموعه‌ای از اصول انتزاعی نیست، بلکه دیداری است با شخص مسیح که در میان جماعت مؤمنان زنده است.

حقیقت، وحدت‌شکن نیست، بلکه ما را در رویارویی با چالش‌های زمانه‌مان – همچون مهاجرت، کاربرد اخلاقی هوش مصنوعی و حفاظت از سیاره زمین – یاری می‌رساند. این‌ها چالش‌هایی‌اند که نیازمند همکاری و مشارکت همه ماست، چرا که هیچ‌کس به تنهایی قادر به رویارویی با آن‌ها نیست.

سفرا و نمایندگان گرامی،

خدمت من همزمان با سال جوبیله‌ای آغاز شده که به‌طور ویژه وقف امید است. این زمانی است برای دگرگونی و نوسازی، فرصتی برای پشت سر گذاشتن درگیری‌ها و آغاز مسیری نو، من امیدوارم که بتوانیم همگی، با مسئولیت‌پذیری و نیت نیک، دنیایی بسازیم که در آن همه انسان‌ها بتوانند در حقیقت، عدالت و صلح زندگی انسانی واقعی داشته باشند – به‌ویژه در سرزمین‌هایی چون اوکراین و سرزمین مقدس که بیشترین رنج‌ها را متحمل می‌شوند.

از تلاش‌های شما برای ساختن پل میان کشورهای خود و مقر مقدس صمیمانه سپاسگزارم و بر شما، خانواده‌هایتان و ملت‌هایتان از صمیم قلب برکت می‌فرستم.

سپاسگزارم!